Toen ik werd gevraagd Berneboeke-ambassadeur te worden, ambassadeur van het Friese kinderboek, had ik meteen een vurige wens: een expositie rondom kinderboekenillustraties. Want kinderboeken zijn kunstwerkjes tussen twee kaften. En elk museumbezoek begint met een prentenboek. Dus begon ik met mijn onderzoek naar Friese illustratoren van kinderboeken van de afgelopen 100 jaar en polste ik musea of ze heil zagen in mijn idee. En nu aan het einde van mijn termijn is het zo ver! Zowel De Utrecht in Leeuwarden als Museum Opsterlân in Gorredijk wijden een expositie aan kinderboekenillustraties!
Fauna XXtraordinaire
Een buitengewoon dierenlandschap, geschetst door twee kunstenaars. De een werkt vanuit een gefundeerd oog voor detail en de ander is uitgerust met een fantastische binnenwereld. Vanaf 13 september staat De Utrecht in het teken van Fauna XXtraordinaire.
Stern Nijland is schrijver en illustrator en met haar open blik opent ze ook die van ons. Ze maakt de toegang vrij, naar een landschap waar je als mens in mag, maar niet omheen kunt. Een hele serie prentenboeken kwam in de afgelopen decennia uit haar tekenpen tevoorschijn, dat werd al in 2002 terecht beloond met een Zilveren Griffel. Uit het een groeit steeds pijlsnel weer het ander. De liefde voor de natuur zette haar op een stevig spoor. Recent verschenen haar rijk geïllustreerde encyclopedieën voor kinderen Het Dierendoodboek en Mens en Dier, van designerhond tot haaienzwempak bij uitgeverij Lemniscaat. Daar blijft het niet bij, nog veel meer moois is in de maak.
O.C. Hooymeijer, uit de collectie van J.G. van der Putten (1851-1932)
Voor OC Hooymeijer is niets onvoorstelbaar. Als bedenker van een Niet-bestaande Vogelwereld, publiceerde hij meerdere boeken. Onder andere De Kleine Gids voor de niet-bestaande Vogels van Europa (2016), De Nieuwe Gids voor de niet-bestaande Vogels van Europa (2019) en in 2022 Van Aarsvink tot Zeebreker. De vogelwerelden die hij bouwt, zoals de installatie The Great Exotic Birdshow, zijn meeslepend en niets verhullend. Voor onder andere de zeldzame Sneeuwkraak werd het kenmerkende rommelige nest in De Utrecht nauwkeurig, naar de innerlijke waarneming gereconstrueerd. De niet-bestaande bioloog en ornitholoog J.G. van der Putten (1851-1932) krijgt hiervoor alle eer. De portretten van Jan van der Putten en echtgenote zijn daarom op de tentoonstelling aanwezig. Toch was het O. C. Hooymeijer zélf die (in 2021) de Gerrit Bennerprijs van de Provincie Fryslân ontving!
Zoals gebruikelijk kent ook deze expositie een publicatie. Deze keer een knus mapje met daarin vijf kinderboekenillustraties en vijf kindergedichten van Friese illustratoren en dichters.
Op aventoer yn de wrâld fan yllustraasjes
Tjeerd Bottema, ‘Der wie ris in âld wyfke’
In Museum Opsterlân is vanaf vrijdag 19 september een tentoonstelling te zien met onder andere werk van Tjerk en Tjeerd Bottema. Naast werk van deze broers zijn er illustraties van hedendaagse illustratoren Mirjam van Houten en Margreet de Jong te bekijken. Voor kinderen is een van de expositieruimtes ingericht als een schoolklas uit vroeger tijden. Kinderen – jong en oud – kunnen hier illustraties bekijken, maar ook zelf aan de slag. Ze kruipen door het hoofd van Mirjam en Margreet en kunnen daarna hun hoofd vol ideeën stroomlijnen.
Tjeerd Bottema (1884-1978) is een bekend illustrator van kinderboeken, waaronder vele boeken van Nynke fan Hichtum en was zeer productief begin twintigste eeuw. Tjerk Bottema (1882-1940) heeft zich meer toegelegd op de schilderkunst en spotprenten.
Mirjam van Houten (1977) is opgegroeid in Beetsterzwaag en schrijft en illustreert sinds 2010. Haar boeken Jelle en juf en By beppe útfanhûs zijn prijswinnend. Afgelopen mei verscheen haar nieuwste boek Anton yn it museum/Anton in het museum.
Margreet de Jong (1989) illustreert sinds 2013 vanuit haar eigen bedrijf Studio Teer. Zij omschrijft haar stijl als ‘grappig en simpel met een knipoog in combinatie met structuur en regelmaat: orde in de chaos.’ Naast kinderboeken illustreert De Jong in opdracht en ontwerpt ze prints voor behang en andere gebruiksvoorwerpen.